دندان به عنوان یکی از مهم ترین اعضای صورت، در زیبایی ظاهر و لبخند افراد بسیار مهم و تاثیرگذار است. زردی دندان ها و جرم گرفتگی آنها علاوه بر اینکه نمایی بد و نامناسب برای لبخند زیبای انسان ایجاد می کند، در برخی مواقع نیز، باعث ایجاد ناراحتی و از بین رفتن اعتماد به نفس افراد می شود. بسیاری از افراد، به دلیل داشتن دندان هایی زرد، سیاه و جرم گرفته، تمایلی به خندیدن و یا لبخند زدن، از خود نشان نمی دهند. افرادی که با داشتن دندان هایی سفید و زیبا همواره لبخند به لب داشته، در نظر اشخاص دیگرانسان هایی خوشرو و خوش برخورد شناخته شده و این موضوع روی وجه اجتماعی آنها تاثیر بسیار مثبتی می گذارد.


علل مهم و تاثیرگذار برای زردی دندان ها

افزایش سن باعث زرد شدن دندان ها می شود: در بسیاری از افراد، افزایش سن موجب زردی دندان ها می شود. به مرور زمان و با افزایش سن، لایه بیرونی مینای دندان ها در اثر عوامل مختلف داخلی و خارجی، ساییده شده و رنگ زرد طبیعی در زیر مینای دندان؛ یعنی “عاج دندان”، نمایان شده و باعث تغییر رنگ دندان ها می شود.

دلایل ژنتیکی و وراثتی: برخی اشخاص به طور ارثی و ژنتیکی، از دندان های سفید تر و یا تیره تری نسبت به سایر افراد برخوردار می باشند.  بنابراین علت زردی دندان ها می تواند وراثت باشد.

 ابتلا به برخی از بیماری ها: برخی از بیماری ها نیز تاثیر به سزایی بر روی زرد شدن دندان ها دارند. برای مثال، بعضی از عفونت ‌‌‌‌‏هایی که زنان در طول دوران بارداری به آنها مبتلا می شوند، روی رشد مینای دندان جنین تاثیر گذاشته و موجب زردی دندان کودک می شود.

مصرف برخی داروها : خوراندن داروهایی مانند آنتی بیوتیک تتراسایکلین و دوکسی سایکلین به کودکان زیر سن 8 سال که هنوز در مرحله رشد دندان قرار دارند، باعث تغییر رنگ و زردی دندان ها می شود.

مصرف برخی دهان شویه ها: مصرف دهانشویه‌هایی که حاوی کلرهگزیدین و ستیل پیریدینیوم کلراید می باشند، موجب ایجاد لکه در سطح دندان ها می شوند. آنتی هیستامین‌ها (مثل بنادریل)، داروهای اعصاب و روان و داروهای درمان فشار خون بالا نیز می توانند باعث زرد شدن دندان ها شوند. دقت کنید در حین درمان ارتودنسی با براکت ثابت از دهانشویه های مخصوص ارتودنسی استفاده کنید و از محلول دهانشویه کلرهگزیدین استفاده نکنید.

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: عواملی مانند تجمع پلاک دندانی، رنگ ناشی از مصرف انواع غذاها، و عدم رعایت بهداشت مناسب دندان ها، موجب زردی دندان ها می شوند.

 آسیب به دندان‌‌‌‏ها: وارد شدن ضربه به دندان در اغلب موارد باعث زرد شدن دندان می‌‌‌‏شود. در اثر ضربه به دندان، پالپ خونریزی کرده و به ناحیه “عاج دندان” نفوذ می کند. این امر، دلیل دیگری برای زرد شدن دندان ها است.

مصرف دخانیات: مصرف سیگار، قلیان و سایر دخانیات حاوی توتون و تنباکو، در درازمدت به لک شدن، بدرنگی و زردی دندان ها منجر خواهد شد.

مصرف غذاها و نوشیدنی‌‌‌‌‏های رنگی: مصرف نوشابه، چای، قهوه، غذاهای پرادویه، زعفران، رب گوجه و آب مرکبات و… نیز موجب زردی دندان ها خواهند شد. 1




چگونه زردی دندان را از بین ببریم؟

برخی از موثرترین روشهای خلاص شدن از شر رنگ زرد دندان ها عبارتند از:

روش های دندانپزشکی برای درمان زرد شدن دندان ها
اثبات شده ترین روش برای سفید کردن دندان ها ، مراجعه به متخصص دندانپزشکی است. متخصیصن دندانپزشکی با کمک انواع روش ها و ژل های سفید کننده دندان باعث سفید شدن آن ها می شنود. گاهی اوقات، دندانپزشک ممکن است از نور LED برای سرعت بخشیدن به روند سفید کردن دندان ها استفاده کند.

مراجعه به دندانپزشک برای سفید کردن دندان ها بسته به نوع روش می تواند بین 30 تا 60 دقیقه به طول بی انجامد و میتواند کمی هزینه بالایی داشته باشد.

علاوه بر شستشوی حرفه ای دندان در مطب متخصص ارتودنسی، میتوان در خانه و با کمک روش ها یا محصولات سفید کننده تجاری اقدام به سفید کردن حرفه ای دندان ها کرد. تنها کافی است یک کیت سفید کنندگی دندان را از داروخانه خریداری کنید. 2

درمان خانگی زردی دندان ها

مسواک زدن
اولین راهکار خانگی برای رفع زردی دندان مسواک زدن صحیح و بیشتر از قبل است. به‌خصوص پس از مصرف خوراکی‌هایی که موجب زرد شدن دندان می‌شوند.

روزی دو بار و هر بار به ‌مدت ۲ تا ۳ دقیقه مسواک بزنید. مطمئن شوید که تمام قسمت‌های دندان‌ها و شکاف‌های موجود را به‌خوبی تمیز می‌کنید. درضمن برای حفاظت از لثه‌ها، بهتر است که به‌صورت دورانی مسواک بزنید. بخش‌های بیرونی، داخلی و روی دندان‌هایتان را نیز تمیز کنید.

جوش شیرین و هیدروژن پراکسید
شما می‌توانید با تهیهٔ خمیرندانی از جنس جوش شیرین و هیدروژن پراکسید، جرم‌ها و باکتری‌های روی دندان‌هایتان را پاک کنید و از شر لکه‌های زرد خلاص شوید.

یک قاشق غذاخوری جوش شیرین را با ۲ قاشق غذاخوری هیدروژن پراکسید مخلوط کنید و به‌صورت خمیری یکدست درآورید. پس از مسواک زدن با این خمیر، دهان‌تان را کاملا با آب بشویید. همچنین می‌توانید با ترکیب همین مقدار از مواد مذکور، برای خود دهان‌شویه درست کنید.

در سال ۲۰۱۲، محققان طی تحقیقی دریافتند که دندان‌های افرادی که از خمیردندان حاوی جوش شیرین و هیدروژن پراکسید استفاده می‌کردند، سفید و بدون لکه شده است. دندان‌ها پس از ۶ هفته مصرف این خمیر، بسیار سفید و تمیز شده بودند. البته برای مشخص شدن ماندگاری اثر این خمیر دندان پس از قطع مصرف، به بررسی‌های بیشتری نیاز است.


روغن نارگیل
برخی معتقدند مالیدن روغن نارگیل روی دندان‌ها می‌تواند جرم و باکتری‌ها را از دندان و دهان پاک کند و این به‌نوبهٔ خود موجب سفید کردن دندان می‌شود. برای این کار همیشه از روغن‌های ارگانیک و باکیفیت استفاده کنید تا حاوی مواد مضر نباشند.

۱ یا ۲ قاشق چای‌خوری از روغن مایع نارگیل را در دهان بریزید و ۱۰ تا ۳۰ دقیقه آن را در دهان‌تان بچرخانید. مراقب باشید روغن به انتهای گلویتان نرسد و آن را قورت ندهید، چرا که با باکتری‌ها و سمومی دهان‌تان ترکیب شده است و بهداشتی نیست. پس از گذشت زمان لازم، روغن را از دهان خارج کنید. آن را به سینک دستشویی نریزید زیرا ممکن است راه عبور آب را ببندد. اکنون دهان‌تان را با آب بشویید و سپس یک لیوان آب بنوشید. در آخر دندان‌هایتان را مسواک بزنید.

برای اثبات خاصیت سفیدکنندگی این روغن و از بین بردن زردی دندان بررسی‌های خاصی انجام نشده است. اما طی تحقیقی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، محققان دریافتند که استفاده از روغن کنجد و گل آفتابگردان می‌تواند از ورم و التهاب لثه ناشی از جرم دندان بکاهد. بنابراین برای اثبات اثر روغن نارگیل بر رفع جرم دندان تحقیقات بیشتری لازم است.

سرکهٔ سیب
با استفاده از مقدار کمی سرکه سیب هم می‌توان دندان‌ها را سفید کرد. ۲ قاشق چای‌خوری سرکهٔ سیب را با تقریبا سه‌چهارم یک فنجان استاندارد آب (چیزی حدود ۱۷۷ میلی‌لیتر) ترکیب کنید. سپس محلول را به مدت ۳۰ ثانیه در دهان بچرخانید. پس از آن، دهان‌تان را بشویید و دندان‌هایتان را مسواک بزنید.

در سال ۲۰۱۴ تحقیقی روی حیوانات انجام شد که نشان می‌داد، سرکهٔ سیب اثر سفیدکنندگی روی دندان‌های گاو دارد. اما باید به این موضوع نیز توجه داشت که سرکهٔ سیب به‌طور بالقوه می‌تواند به ساختار سخت و محکم سطح دندان صدمه بزند. از سرکهٔ سیب، با احتیاط و فقط در مدت زمان کمی استفاده کنید. برای اثبات بیشتر این یافته‌ها به مطالعات انسانی بیشتری نیاز است.

پوست لیموترش، پرتقال یا موز
برخی از افراد مدعی‌ هستند که با مالیدن لیمو ترش، پرتقال یا پوست موز روی دندان‌هایتان، می‌توانید آنها را سفید کنید. اعتقاد بر این است که ترکیب دی-لیمونین موجود در پوست برخی از میوه‌ها، به سفید شدن دندان‌ها کمک می‌کند.

پوست میوه را به‌مدت ۲ دقیقه به‌آرامی روی دندان‌هایتان بمالید. سپس دهان‌تان را آب بکشید و دندان‌هایتان را مسواک بزنید.

با اینکه با کمبود بررسی‌های علمی جهت اثبات تأثیر پوست میوه بر سفید شدن دندان‌ها مواجه هستیم، اما در سال ۲۰۱۰، محققان اثر سفیدکنندگی خمیردندان حاوی ۵ درصد دی‌-لیمونین را در پاک کردن لکه‌های ناشی از مصرف چای و سیگار بررسی کردند. لکه‌های زرد دندان‌های افرادی که از این خمیردندان استفاده کرده بودند، پس از ۴ هفته نسبتا کم شده بود. آنها ۲ بار در روز با خمیر دندانی حاوی دی-لیمونین و نوعی مادهٔ سفید‌کننده مسواک زده بودند. اما این خمیردندان نتوانست لکه‌های قدیمی ناشی از مصرف سیگار یا چای را از بین ببرد.

برای اثبات اثربخشی دی-لیمونین در پاک کردن لکه‌ها و سفید کردن دندان‌ها به بررسی‌های بیشتری نیاز است.

در سال ۲۰۱۷، تحقیقی مشخص کرد که اسیدسیتریک گرفته‌شده از پوست ۴ نوع پرتقال، به‌طور بالقوه می‌تواند در سفید کردن دندان‌ها مؤثر باشد. در این بررسی مشخص شد که عصارهٔ گرفته شده از پوست نارنگی، در سفید کردن دندان‌ها، بهترین نتیجه را به‌دست می‌دهد. 3


پی نوشت:
1.www.jamilian.net
2.www.dralirezakhadivi.com
3.www.chetor.com